Marküteri Nedir?
Marküteri, farklı renklerden oluşan ahşap kaplamaların, iç içe geçirilerek hiçbir katkı maddesi ve boya kullanılmadan ağaçların doğal renkleriyle yapılan oyma sanatıdır.
Marküteri Sanatı Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Marküteri sanatı ilk olarak Mısırlılar tarafından uygulanmıştır. Mısır’ın kraliçesi Kleopatra’nın sarayında bu sanatı yapan sanatkarlar, birbirinden farklı eserlerini kraliçeye beğendirebilmek adına birbirleriyle kıyasıya yarışmışlardır. Kraliçenin zulmünden korkan sanatkarlar, tüm hünerlerini ortaya koyarak sarayın dört bir yanını sanat eserleriyle süslemişledir. Adı bilinmeyen Mısırlı bir sanatkar tarafından ortaya çıkarılan bu desenleri, kraliçenin takdirini toplamasıyla doğar. 17. yy. da Fransa’da yaygınlaşan bu sanat, daha sonraları İran, Arabistan ve İtalya’da yaygınlaşmıştır. Osmanlı’da da kullanılan sanat bizzat Fatih Sultan Mehmet Han tarafından yapılmaktaydı. Zaman ilerledikçe atölyelerin çoğalmasıyla, bu sanat eski ihtişamını kaybetmiştir. Sanat günümüzde Fransa’da yaygın olarak varlığını sürdürmektedir. Türkiye’de ise sınırlı kişilerce yapılmaya devam etmektedir.
Marküteri Sanatı Günümüzde Nerelerde Kullanılır?
Üst düzey ahşap işleme bilgisi ve el işçiliği gerektiren bu zemin kaplaması masif ahşaptan yapıldığından çok estetik bir görünüme sahip olmasının yanı sıra uzun ömürlüdür. Günümüzde lüks mekanlar, saraylar,kasırlar ve başkanlık konutlarında sıkça uygulaması yapılmaktadır. Islak zemin harici her tür eşyada kullanılabilir. Örneğin, sehpa, yemek odası, yatak odası takımı, sandık ve tablolarda tercih edilmektedir.
Bu sanatta yapılan her eser kişiye özel olup, aynı şekilde ikincisini yapmak mümkün değildir. Sebebi ise, ahşap marküteri parke içindeki desen her defasında değiştiği için aynı desenin tutturulması çok zordur.
Marküteri Sanatı Nasıl Yapılır?
Marküteri sanatındaki süslemeler 0.5 mm’den daha ince ve kalın şekilde yüzlerce metre kesimin yan yana getirilmesiyle oluşturulmaktadır.
Sert ve sıkı şekilde 3-6 cm kalınlığında şap dökülür. Şap üzerine sert bir cisim sürtülerek sertlik kontrolü yapılır. Sürtünme sırasında herhangi bir iz ve toz oluşmamalıdır.
Şap atıldıktan sonra ortalama 7-8 hafta içinde kurumaktadır.
Kuruma esnasında şapta çatlaklar oluşursa tamir edilmelidir.
Yüzey temiz olmalı , boya, çimento, zift artıkları çelik spatula ile temizlenmelidir.
Seviyede farklılık için bir lata ile değişik yönlerde gezdirilerek yapılabilir. 3 mm üstünde fark olmamalıdır.
Şaplı yüzey fazla pürüzlü olmamalıdır.
Parke üstüne marküteri masif parke döşenecekse eski parkelerin sistrelenip cilasının yok edilmesi gerekir.